Xocalı soyqırımı Azərbaycan xalqının unudulmaz faciəsidir

1992-ci ilin fevral ayında, Xalqımız tarixinin ən qanlı və ağrılı səhifələrindən birini yaşadı. Xocalı soyqırımı, erməni silahlı qüvvələrinin Xocalı şəhərinə qarşı törətdiyi amansız hücum nəticəsində 613 nəfərin həyatını itirməsi ilə özündə dərin izlər buraxmışdır. Bu faciə, təkcə bir şəhərin, bir xalqın yox, bütün insanlığın qarşısına çıxan böyük bir ədalətsizlik və zorakılıq nümunəsidir. Xocalı, Dağlıq Qarabağ bölgəsinin strateji əhəmiyyətə malik şəhərlərindən biri idi. Müharibə dönəmində şəhər mühasirəyə alındı və fevralın 25-dən 26-na keçən gecə, erməni hərbi qüvvələri tərəfindən tamamilə hücuma məruz qaldı. Xocalı sakinləri, döyüşlərdən əvvəl artıq şəhərdən qaçmağa başlamışdılar, lakin şəhər tamamilə mühasirəyə alındığı üçün əhalinin qaçması mümkün olmadı. Həmin gecə, şəhərdəkilərin böyük bir hissəsi amansızcasına qətlə yetirildi. Xocalı soyqırımı zamanı 613 nəfər öldü, 487 nəfər ağır yaralandı, 1275 nəfər isə erməni tərəfi tərəfindən girov götürüldü. Bu soyqırımı zamanı, qadınlar, uşaqlar, yaşlılar və körpələr də daxil olmaqla, hər yaş qrupundan insanlar vəhşicəsinə qətlə yetirildi. Bir çox insanın ailəsi dağıldı, yaxınlarını itirdi. Xocalı soyqırımı, yalnız Azərbaycan xalqının deyil, bütün dünya ictimaiyyətinin üzləşdiyi böyük bir insanlıq dramıdır. Xocalı soyqırımının törədilməsi ilə bağlı beynəlxalq cəmiyyətin reaksiyası çox zəif oldu. Beynəlxalq hüquq və insan haqları prinsipləri kobud şəkildə pozulmuş, bu faciə geniş beynəlxalq diqqətə çatdırılmamışdır. Halbuki, Xocalı soyqırımı, sadəcə Azərbaycan xalqına qarşı deyil, bütün bəşəriyyətə qarşı törədilmiş bir cinayət idi. Bu hadisə, həm də dünya dövlətlərinin münaqişələrə münasibətini və ədalət prinsipinə nə qədər riayət etdiyini sual altına alır. Xocalı soyqırımı, Azərbaycan xalqının mübarizliyini, səbrini və azadlıq uğrunda verdiyi mübarizəni simvollaşdıran bir hadisədir. Bu faciə, Azərbaycan xalqı üçün unudulmaz bir xatirə olaraq qalır. Həmçinin, Xocalı soyqırımı, gələcək nəsillərə, insanlıq adına törədilən ən böyük cinayətləri unutmamaq, ədaləti bərpa etmək və müharibələrin qarşısını almaq üçün bir dərsdir. Xocalı soyqırımının beynəlxalq səviyyədə tanınması və qurbanların xatirəsinin əbədiləşdirilməsi çox vacibdir. Bununla yanaşı, münaqişələrin həlli prosesində ədalətin bərpa olunması və insan haqlarının qorunması ən önəmli prioritetlərdən biri olmalıdır. Xocalı, bütün bəşəriyyətin ortaq dərs almalı olduğu bir faciədir və bu faciənin heç vaxt unudulmaması üçün hər zaman səsimizi qaldırmalıyıq. Xocalı soyqırımı, yalnız Azərbaycan xalqının yaşadığı böyük bir travma deyil, həm də bəşəriyyətin qarşısında duran bir ədalət və humanizm məsələsidir. Hər bir xalqın, hər bir insanın yaşadığı bu cür ağrıları unutmaması və gələcəkdə belə faciələrin təkrarlanmaması üçün bütün dünyada birgə hərəkət etməsi vacibdir. Xocalı, müharibə və soyqırımların nə qədər dağıdıcı təsirə malik olduğunu göstərən bir xatirə olaraq, həm də insanlıq üçün böyük bir dərs olmalıdır. Xocalı soyqırımı, yalnız Azərbaycanın tarixində deyil, bəşəriyyətin tarixində də acı bir səhifədir. Bu faciə, bir tərəfdən münaqişələrin nə qədər dağıdıcı olduğunu, digər tərəfdən isə insanlıq və hüquq prinsiplərinə nə qədər hörmət edilməli olduğunu göstərir. Xocalı, həm də Azərbaycan xalqının mübarizliyinin və azadlıq uğrunda mübarizəsinin simvoluna çevrilib. Unutmaq, sadəcə gələcək nəsillər üçün deyil, bütövlükdə bəşəriyyət üçün bir faciədir. Xocalı soyqırımı heç vaxt unudulmayacaq, onun qurbanlarının xatirəsi daim yaşadılacaq.

İlham Quliyev,
YAP-ın gənc fəalı