Azərbaycan dövlətçiliyinin əsas dayağı, onun siyasi, hüquqi və mənəvi həyatını tənzimləyən ali sənəd – Konstitusiyadır. Hər bir xalqın inkişaf səviyyəsi və dövlət quruculuğu mədəniyyəti onun əsas qanununda əksini tapır. Müstəqil Azərbaycanın Konstitusiyası isə xalqımızın azadlıq arzularının, dövlət müdrikliyinin və milli birliyinin təcəssümüdür.
1991-ci ildə Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi bərpa olunduqdan sonra, qarşıda duran ən mühüm vəzifələrdən biri – suveren dövlətin hüquqi əsaslarını yaratmaq idi. Lakin həmin illərdə ölkə dərin siyasi böhran, iqtisadi gerilik və sosial sabitsizliklə üz-üzə idi. Belə çətin dövrdə dövlət idarəçiliyi, hüquqi sistem və sabitlik üçün möhkəm bünövrə tələb olunurdu. Bu zərurəti dərk edən xalq 1993-cü ildə Ümummilli Lider Heydər Əliyevi hakimiyyətə çağırdı. Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı təkcə siyasi sabitliyin bərpası deyil, həm də dövlətçilik prinsiplərinin hüquqi müstəviyə keçirilməsi demək idi. Ulu öndər ölkənin gələcək inkişafı üçün zəruri olan ən mühüm sənədin – Azərbaycan Respublikasının yeni Konstitusiyasının hazırlanmasını qarşıya məqsəd qoydu.
1994-cü ildə Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Konstitusiya Komissiyası yaradıldı. Komissiyanın əsas vəzifəsi müstəqil, demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlətin prinsiplərinə əsaslanan əsas qanun layihəsini hazırlamaq idi. Heydər Əliyev layihənin hazırlanmasını şəxsən nəzarətdə saxlayır, hər bir maddənin xalqın iradəsini və milli maraqları əks etdirməsinə böyük diqqət yetirirdi. O, bildirirdi: “Konstitusiya elə bir sənəddir ki, onun hər bir maddəsində xalqın iradəsi, azadlıq arzusu və gələcək nəsillərə inam əks olunmalıdır.” Bu sözlər Konstitusiyanın mahiyyətini aydın ifadə edir – o, sadəcə hüquqi sənəd deyil, həm də xalqla dövlət arasında bağlanan müqəddəs bir müqavilədir.
1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalq səsverməsi nəticəsində Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası qəbul olundu. Bu gün tariximizə Konstitusiya Günü kimi daxil oldu. Yeni Konstitusiya dövlətin idarəetmə formasını, hakimiyyət bölgüsünü, insan və vətəndaş hüquqlarını, beynəlxalq hüquqa sadiqliyi və demokratiya prinsiplərini özündə cəmləşdirdi. Prezident İlham Əliyev bu mühüm hadisəni belə dəyərləndirmişdir: “Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə qəbul edilən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası müasir dövlətimizin sabitliyinin, davamlı inkişafının və hüquqi sisteminin bünövrəsidir.”
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası yalnız qanunvericiliyin təməli deyil, həm də milli kimliyimizin hüquqi ifadəsidir. Bu sənəddə dövlətin əsas prinsipləri – müstəqillik, suverenlik, qanunun aliliyi, insan hüquq və azadlıqları, demokratik idarəetmə, sosial ədalət və dünyəvilik kimi dəyərlər təsbit olunmuşdur. Konstitusiyanın ruhunda azərbaycançılıq ideyası, milli həmrəylik və dövlətə sədaqət prinsipi yaşayır. O, həm də gələcək nəsillər üçün mənəvi yol xəritəsidir. Ulu Öndər Heydər Əliyev vurğulayırdı: “Azərbaycanın gələcəyi onun Konstitusiyasına sədaqətdən asılıdır.” Bu sədaqət hər bir vətəndaşın borcudur — çünki Konstitusiya həm dövlətin, həm də xalqın mənəvi güc mənbəyidir.
Bu gün, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən islahatlar və dövlət proqramları məhz həmin Konstitusiyanın prinsiplərinə əsaslanır. Hüquqi dövlət quruculuğu, insan hüquqlarının müdafiəsi, idarəetmədə şəffaflıq və vətəndaş cəmiyyətinin inkişafı — bunların hamısı Heydər Əliyevin qoyduğu hüquqi bünövrənin təntənəsidir. Konstitusiyanın qəbulundan keçən onilliklər ərzində sənədin bir sıra maddələrinə dəyişikliklər edilmiş, dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılmışdır. Lakin onun əsas prinsipləri — azərbaycançılıq, dövlət müstəqilliyi və ədalət dəyişməz olaraq qalır.
Beləliklə, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə hazırlanmış və 1995-ci ildə ümumxalq səsverməsi ilə qəbul edilmiş Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası müstəqil dövlətimizin siyasi, hüquqi və mənəvi əsasını təşkil edir. Bu sənəd yalnız bir dövrün məhsulu deyil — bu, xalqımızın tarixi iradəsinin, milli dəyərlərinin və gələcəyə inamının hüquqi ifadəsidir. O, bu gün də hər bir azərbaycanlının qürur mənbəyidir və dövlətimizin inkişaf yolunda yolgöstərən bələdçidir.
Bayramova Mələk
Xəzər rayonu, 92 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi
